Vivaldi’s Juditha is een gewaagde enscenering met een geweldig orkest

Met dank aan Caravaggio: hij schilderde Juditha die legeraanvoerder Holofernes onthoofdt. Op het toneel bij De Nationale Opera vormt het schilderij de aanzet tot de onthoofding in Vivaldi’s oratorium ‘Juditha Triumphans’, gebaseerd op een verhaal uit het Bijbelboek ‘Judith’: de hoofdpersoon smeekt Holofernes om vrede voor de stad Be­thulië.

Een oratorium op de operavloer? Jawel. Vivaldi schreef een stapel opera’s, en toch pikte Floris Visser voor zijn regiedebuut aan de Amstel ‘Juditha’ uit het oeuvre van de barokcomponist. Het is de tweede opmerkelijke Vivaldi die nu in Nederland te zien is: Opera2Day ‘componeerde’ een eigen opera, ‘Vivaldi - Dangerous Liaisons’, een pasticcio waarin ook hedendaagse muziek verweven is.

Terug naar De Nationale Opera. Lastig, een oratorium ensceneren. Vaart en intrige ontbreken, de handeling is vrij statisch. Dat betekent weinig beweging en ontwikkeling op de bühne, maar de productie heeft een troefkaart in de mouw: het orkest van dienst. Het operahuis haalde het La Cetra Barockorchester uit Basel binnen. Het Zwitserse gezelschap speelt het vuur uit de sloffen. Ruig en geslepen zetten deze musici Vivaldi neer als powercomponist.

Exotische tinten

In de bijdrage vanuit de orkestbak zitten meteen ook de pareltjes van de voorstelling. Andrea Marcon stuurt aan op razende tempi om het concept van een geënsceneerd oratorium kracht bij te zetten. Niet deze vlotte actie vormt het hoogtepunt, maar de exotische tinten in het ensemble, afkomstig van schitterende solo’s op mandoline, viola d’amore en schalmei.

Voor de zangers, wier habitat op het toneel een kerkelijke ruïne is, moet deze begeleiding als een gespreid bedje voelen, te oordelen naar hun prestaties. Koor en solisten klauteren over de verbrokkelde resten van een Italiaanse kerk ten tijde van WO II. Het bouwwerk draait langzaam, nu eens linksom, dan weer rechtsom. De vormgeving van het decor, naar een ontwerp van Dieuwe­ke van Reij, maakt het soms lastig voor de stemmen om gemakkelijk de zaal te bereiken.

Dat Gaëlle Arquez een overtuigende Juditha neerzet staat buiten kijf, ze is een van de opvallendste zangers in de cast. Het naturelle karakter van haar stem grijpt je aan. Ook Teresa Iervolino als legerleider Holofernes en Vasilisa Berzhanskaya, zijn vertrouweling, leveren virtuoos werk in deze allerminst eenvoudige zangpartijen. Een mooi moment: het Koor van De Nationale Opera dat in de verte klinkt. Genoeg hemelse elementen te ontdekken in deze wat opmerkelijke keuze om ‘Juditha’ op de planken te brengen.

Voorstellingen tot en met 7 februari. Info: www.operaballet.nl

Een overzicht van de nieuwste recensies van pop, klassiek, wereldmuziek en optredens vindt u hier.