Eindresultaat lovenswaardig experiment stelt wat teleur

Het nieuwe seizoen van De Nationale Opera zou deze maand groots openen met Mefistofele van Arrigo Boito, naar Goethes Faust. Onmogelijk nu. DNO vroeg de jonge regisseuse Lisenka Heijboer Castañon met jonge mensen in luttele weken een alternatieve voorstelling te maken gebaseerd op het Faustverhaal.

Ze nam Dr. Fausts kennishonger als vertrekpunt. Maar wat is kennis? Met dirigent Manoj Kamps kwam ze uit bij ‘het lichaam als archief’, een idee uit de danswereld; bewegingen worden met emoties en herinneringen opgeslagen in het lichaam. De onderzoeksvraag: geldt dat ook voor muziek?

Twaalf componisten bewerkten de muziek die de makers in hun lichamelijke archief vonden. De twintig verschillende aria’s, liederen, liedjes worden doorlopend gezongen door vier zangers, elk in een kleine enscenering tussen oude decorstukken van DNO. Oude, nieuwe en hernieuwde muziek komt voorbij, onder meer uit Berlioz’ Symphonie Fantastique, maar ook Cerf-Volant uit de film Les Choristes. Van de vier zangers maakt vooral mezzosopraan Polly Leech indruk.

Lees ook Last-minute opera voor een nieuwe generatie

Heijboer Castañon is creatief in het onzichtbaar maken van coronamaatregelen. Hoewel het Nieuw Amsterdams Kinderkoor in de korte tijd niet op het niveau van Les Choristes is gekomen, heeft het een belangrijke rol. Nauwelijks heb je in de gaten dat volwassenen afstand houden omdat er altijd wel een stelletje kinderen tussen danst; onder dertien jaar hoef je geen afstand te bewaren. Slim.

Je kunt best voelen dat er in de repetities diep is gegraven; wat roept de muziek op, hoe bewegen we daarbij, welk decorstuk vissen we uit het depot. Uren filosoferen zal de makers zeker hebben gemaakt van hun verhaal. Maar, de zaal weet van niks. Het oorspronkelijke thema kennis zit in de uitwerking te goed verstopt. Wat het verschil is tussen muziek in het ‘lichaamsarchief’ en een lievelingsliedje blijft onduidelijk. Faust [Working Title] is voor het onwetende publiek uiteindelijk vooral een groots opgezette impressionistische bonte avond, gehouden in een niet onaardig, maar arbitrair opslaghok, kilometers van Faust vandaan.

Daarmee is niet gezegd dat een last minute-productie door jonge mensen geen goed idee is. Integendeel! Het kan een neerploffende ophaalbrug zijn die overal in het kasteel het stof doet opwaaien. Het resultaat daarvan zal nog ontdekt worden.