Tweeluik van operaatjes over onblusbaar verlangen is roerend én onbedaarlijk grappig

Een digitale operapremière – het is al bijna normaal. Bij Opera Zuid ging zaterdag een sterke ‘double bill’ van Francis Poulencs La voix humaine en Ravels L‘heure espagnole. De geplande voorstellingen van beide eenakters moesten worden geannuleerd, net als de livestreams naar bioscopen en theaters waarmee het gezelschap een breder publiek had willen bereiken. In plaats daarvan besloot Opera Zuid tot een onlinepremière: de opera’s werden eenmalig gratis gelivestreamd op het platform ‘Concert in huis’ van classicnl. De toekomst is ongewis: plan is de voorstelling, zodra mogelijk, alsnog naar bioscopen en theaters te streamen.

Opera Zuid verdient lof voor de vooruitziende blik waarmee de productie gepland is, zodat er ondanks de nieuwe beperkende maatregelen toch doorgewerkt kon worden. Maar belangrijker is dat het tweeluik inhoudelijk staat als een huis, met een overtuigende cast, slimme decors en kostuums en geweldig begeleidingsspel van dirigent Karel Deseure en philharmonie zuidnederland.

Lees ook dit interview

Onblusbaar verlangen

Beide eenakters zijn wel vaker gecombineerd, maar Opera Zuid plaatst ze origineel in elkaars verlengde, juist zonder het verband te forceren. De ene vrouw is net verlaten door haar minnaar, de andere windt vier mannen om haar vinger. Regisseur Béatrice Lachaussée ziet hen als zijden van dezelfde medaille: het onblusbare verlangen naar dat wat we niet hebben.

La voix humaine (1958), naar het gelijknamige toneelstuk van Jean Cocteau, bestaat bijna geheel uit een telefoongesprek dat de naamloze ‘Elle’ (sopraan Talar Dekrmanjian) voert met haar ex. Daarbij wordt ze heen en weer geslingerd tussen valse hoop en vrees, woede en wanhoop. De klassieke telefoon is bij Opera Zuid een smartphone geworden. Halverwege doet Dekrmanjian wel een oortje in, zodat ze later toch een snoer om haar hals kan wikkelen, zoals het libretto vraagt. Het gedoe over slechte ontvangst en wegvallende verbinding is sowieso weer helemaal actueel.

De opera is een tour de force voor de hoofdrolspeelster, die als enige personage het hele drama torst. Op een enkel moment van overacting na, vooral in het begin, leverde Dekrmanjian een bewonderenswaardige prestatie. Ze bezit een warme klank en zingt met schijnbaar gemak, heel communicatief, en helder glanzend in haar lyrische uitspattingen. Het verschieten van emoties voelde authentiek, evenals de roerende hartenkreet aan het slot.

Minnaars tijdens ‘Spaans uurtje’

Tegenover het kale decor van La voix humaine met zijn nadruk op leegte, wit en lange schaduwen staat de uitbundig vormgegeven klokkenmakerswinkel van L’heure espagnole (1911). En toch is het dezelfde ruimte, herkenbaar aan de bank, de hartjesmok en de hakken van de vrouw.

Vrouwelijke hoofdpersoon is hier Concepción (mezzo Romie Estèves), de temperamentvolle vrouw van de klokkenmaker. In het ‘Spaanse uurtje’ dat haar man van huis is om de stadsklokken op te winden, ontvangt zij haar minnaars. Pakketbezorger Ramiro (bariton Michael Wilmering) sjouwde in zijn PostNL-vest onverwoestbaar goedgehumeurd met de klokken waarin de minnaars zich verstopten, waarmee hij onbedoeld Concepcións hart veroverde.

Vooral Peter Gijsbertsen is onbedaarlijk grappig als Gonzalve die – meegesleept door zijn eigen verbale avances – om de haverklap een nieuw gedicht dicteert in zijn telefoon, terwijl Concepcion al smachtend haar blouse openknoopt.

Na de ingeklonken zeggingskracht van Poulenc leeft het orkest zich uit in Ravels speeltuin van kleur en sfeer. Het vocale kwintet, met ook Gilles Ragon en Alexandre Diakoff, vormt een spetterend slot.